Czwartek, 28 marca 2024 r.
Uwaga! Od  dnia 18.08.2016 r. obowiązuje zaktualizowany pakiet aplikacyjny dla I naboru mikroprojektów. Pakiet dostępny jest tutaj.

resetpowiększdrukuj

Mikroprojekt pt. "POZNAJEMY ŻYCIE CODZIENNE NA MUSZYŃSKIM ZAMKU"

2012-06-28
MIKROPROJEKT PT. POZNAJEMY ŻYCIE CODZIENNE NA MUSZYŃSKIM ZAMKU

BENEFICJENT: Miasto i Gmina Uzdrowiskowa Muszyna
PARTNER SŁOWACKI: Zrzeszenie „Kamienna wieża”
OKRES REALIZACJI: 01.07.2011 r. – 30.06.2012 r.
ZREALIZOWANA WARTOŚĆ PROJEKTU:    33.321,70 € w tym dofinansowanie z EFRR:   28.323, 45 €


Zamki w Muszynie i Kamenicy leżą w rejonie pogranicza. W swoich dziejach niejednokrotnie przechodziły z rąk do rąk zarówno na drodze pokojowej, jak i w wyniku najazdów. Znalazło to odbicie zarówno w stylu życia ich mieszkańców, jak i w obrazie kultury materialnej, która jest rozpoznawana dzięki badaniom archeologicznym.

Projekt Poznajemy życie codzienne na muszyńskim zamku związany jest z zachowaniem dziedzictwa kulturowego poprzez poznanie codziennego życia na zamku w Muszynie i Kamenicy, jakże odmiennego od dzisiejszego. Niestety dzieje tych zamków są słabo znane lokalnym społecznościom obu miejscowości, a zwłaszcza młodzieży. Partnerzy projektu dostrzegając ten problem podjęli się realizacji projektu, który miał na celu przede wszystkim przybliżenie lokalnym społecznościom (wnioskodawcy i partnera), a zwłaszcza młodzieży wiedzę i informacje o dziejach średniowiecznych warowni, ich wyposażeniu oraz przedmiotach związanych z życiem codziennym mieszkańców. Dzięki różnorodnym działaniom zaplanowanym w projekcie młodzież miała okazję aktywnie włączyć się w kreowanie przyszłości tych zabytkowych obiektów.

Główne działania zrealizowane w ramach projektu:
I.     Badania archeologiczne
Badania archeologiczne ruin zamku znajdującego się w Muszynie prowadzone były od września 2011 r. do lutego 2012 r. Badania archeologiczne prowadzone były na  347 m2. Zaplanowane badania archeologiczne służyły pokazaniu nawarstwień gromadzących się w czasie funkcjonowania zamku i po jego zniszczeniu. W trakcie badań prowadzono prace wykopaliskowe, tzn. zdjęto ręcznie warstwy ziemi w celu pokazania nawarstwień gromadzących się w czasie funkcjonowania zamku i po jego zniszczeniu.  

      

   



W wyniku zdejmowania warstw ziemi odsłonięto mury oraz struktury z gliny, drewna i kamienia. W tracie prowadzonych badan archeologicznych odnaleziono ciekawe zabytki:  500 egz. przedmiotów metalowych (np. ostrogi, groty, małe fragmenty zbroi rycerskiej) oraz 2664 ułamków fragmentów naczyń glinianych (ceramicznych). Przedmioty te po wydobyciu zinwentaryzowano i poddano konserwacji oraz specjalistycznym analizom służącym ich zachowaniu (poddano konserwacji  100  przedmiotów z metalu oraz wyklejono 7 fragmentów naczyń ceramicznych. Niestety z  uwagi na duże rozdrobnienie materiału ceramicznego wyklejone obiekty nie są kompletne.

             
     
II. Warsztaty archeologiczne  pt. ”Życie w średniowiecznych warowniach Królestwa Polski i Królestwa Węgier na przykładzie zamków w Muszynie i w Kamienicy"
Pięciodniowe warsztaty archeologiczne dla młodzieży gimnazjalnej wnioskodawcy i partnera projektu odbyły się w dniach od 29.08.2011 r. do 02.09.2011 r. Dla uczestników warsztatów  (łącznie 20 osób w tym 10 uczniów ze Słowacji):
  •  przeprowadzono dwa wykłady multimedialne: pierwszy w dniu 29.08.2011 r. pt. ”Życie w średniowiecznych zamkach Korony Polskiej i Królestwa Węgier na przykładzie zamków w Muszynie i w Kamenicy” połączony z zaprezentowaniem zabytków pozyskanych podczas wcześniejszych badań oraz drugi w dniu 01.09.2011r. pt. „Konserwacja przedmiotów metalowych wydobytych podczas badań archeologicznych” połączony z pokazem, jak wstępnie zabezpieczać wydobyte z ziemi zabytki.

   

 

  • Zorganizowano dwudniowy udział w badaniach archeologicznych na zamku w Muszynie, by młodzież mogła bezpośrednio zapoznać się z pozostałościami kultury materialnej, ale też by pokazać, co dzieje się z zabytkami i odsłoniętymi strukturami (warstwami ziemi i murami) po zakończeniu badań, w jaki sposób są opracowywane i zabezpieczane oraz jak mogą być wykorzystywane dla budowania świadomości historycznej. Uczestnicy mogli nie tylko samodzielnie odsłaniać obiekty archeologiczne, ale też spróbować sił jako personel techniczny przy namierzaniu zabytków, ich opisywaniu czy rysowaniu i fotografowaniu. 

   

     
  • Zorganizowano wycieczki na zamki do Rytra, Niedzicy i Czorsztyna (31.08.2011 r.) oraz Plavca i Kamenicy (02.09.2011 r.) w celu zapoznania z innymi warowniami.
 

Zaplanowane pięciodniowe warsztaty służyły zapoznaniu młodego pokolenia obu krajów z ich własnym dziedzictwem oraz dziedzictwem sąsiadów. Warsztaty pokazały  konsekwencje, jakie dla dziejów i kultury materialnej obu obiektów miał ich pograniczny charakter, zwróciły uwagę na podobieństwa, odmienności i związki. Pokazały też współczesne losy tych obiektów i aktywnie włączyły młodzież w kreowanie ich przyszłości, poprzez znajdowanie, jej zdaniem, najlepszego wykorzystania zamków. Ponadto uczestnictwo w badaniach archeologicznych miało też na celu uświadomienie, na czym polega praca osób zajmujących się badaniami i ochroną dziedzictwa kulturowego, co może w przyszłości pomóc  uczestnikom warsztatów w ukierunkowaniu zainteresowań i planów zawodowych.

III.  Konkurs dla uczestników warsztatów i młodzieży gimnazjalnej z Muszyny i Kamenicy na pracę pt. „Jak sobie wyobrażam zamki w Kamenicy, Muszynie w przyszłości – jak powinny być odbudowane i jaką rolę mogą spełniać w życiu lokalnych społeczności?”
W ramach projektu zorganizowano konkurs dla młodzieży gimnazjalnej wnioskodawcy i partnera na pracę pt. „Jak sobie wyobrażam zamki w Kamenicy, Muszynie w przyszłości – jak powinny być odbudowane i jaką rolę mogą spełniać w życiu lokalnych społeczności?” Konkurs miał na celu włączenie młodzieży w sprawy ochrony dziedzictwa kulturowego, kształtowanie właściwych postaw w stosunku do obiektów zabytkowych własnych i obcych. Uczestnicy składali prace od listopada 2011 r. do marca 2012 r. Po ocenie merytorycznej dokonanej w dniu 30.04.2012 przez jury do oceny konkursowej zakwalifikowano:
  • 32 prace plastyczne indywidualne w tym: prace 22 uczniów z Muszyny i prac 10 uczniów słowackich,
  • 6 prac plastycznych zbiorowych w tym: przygotowane przez 21 uczniów słowackich,
  • 6 prac literackich indywidualnych w tym: 3 autorów z Muszyny i 3 autorów słowackich,
  • 1 praca literacka zbiorowa - 2 autorów z Muszyny.
W konkursie uczestniczyło 61 osób. Ogłoszenie wyników konkursu i wręczenie nagród odbyło się w dniu 23.05.2012 r. podczas otwarcia wystawy pt. „Poznajemy życie codzienne na muszyńskim zamku”, ogłoszono uczestników warsztatów i młodzieży gimnazjalnej z Muszyny i Kamenicy.

   

   

IV.     Zorganizowanie wystawy zabytków
W dniu 23.05.2012 r. w Muzeum Regionalnym „Państwa Muszyńskiego” w Muszynie odbyło się otwarcie wystawy zabytków połączone z rozstrzygnięciem konkursu na pracę pt. „Jak sobie wyobrażam zamki w Kamenicy, Muszynie w przyszłości – jak powinny być odbudowane i jaką rolę mogą spełniać w życiu lokalnych społeczności?”. W wystawie uczestniczyło 30 osób z Polski i 20 osób ze Słowacji. Metalowe i ceramiczne zabytki poddane konserwacji oraz prace uczestników konkursu wystawione były w Muzeum Regionalnym Państwa Muszyńskiego w Muszynie od 23.05.2012 r. do dnia 24.06.2012 r. Wystawę odwiedziły 202 osoby (turyści i mieszkańcy).

   

            

V. Opracowanie i wydruk materiałów promocyjnych
  • Wydawnictwo dla szkół pt. „Życie codzienne na zamku w Muszynie” (3000 egz.)
Odsłaniane podczas badań archeologicznych i stopniowo zabezpieczane mury zamku sprawiają, że prezentuje się on coraz bardziej okazale. Dzięki pracom wykopaliskowym i licznym akcjom popularyzującym wiedzę o tym obiekcie, które prowadzą władze miasta, zainteresowanie nim stale rośnie, i to nie tylko wśród lokalnej społeczności, ale także szerokiego grona miłośników zamków-specjalistów i ludzi nimi zafascynowanych oraz turystów, którzy chętnie odwiedzają Górę Zamkową. Teraz przyciągają ich już nie tylko wspaniałe widoki, które można podziwiać z platformy w nadbudowanej wieży, ale i sam zamek. Wszystko wskazuje na to, że wiek XXI okaże się dla tego obiektu równie szczęśliwy jak przełom XV i XVI stulecia, kiedy zdecydowano się go przebudować i podniesiono jego rangę. Przed zamkiem stoi wielka szansa zaistnienia w życiu miasta i regionu, którego sercem był niegdyś. Nowo otwarty szlak turystyczny odtwarzający fragment dawnej drogi węgierskiej daje nadzieję, że częściej będą go odwiedzać również mieszkańcy Słowacji, że jak w średniowieczu i okresie wczesnonowożytnym zogniskuje on wzajemne kontakty, tyle że teraz już bez zatargów i animozji.
/Barbara Chudzińska, Zamiast zakończenia [w]:  Życie codzienne na zamku w Muszynie, Muszyna 2012, s. 70/

Jak informuje autorka dzięki przedmiotowemu wydawnictwu czytelnik może odbyć swoistą wyprawę w czasie - poznaje historię  jednego obiektu-zamku w Muszynie-własności królów i biskupów krakowskich, a także siedzibę rozbójników, zamku, który od połowy XVII wieku popadał w zupełna ruinę, a dzisiaj jest stopniowo przywracany do życia, by znowu stać się ozdobą ziemi  muszyńskiej. Wyprawa obejmuje niewielki odcinek dziejów, bo zaledwie  około 300 lat, kiedy na zamku tętniło życie. Publikacja jest bogato ilustrowana. Publikacja zawiera streszczenie projektu w języku słowackim i angielskim Ciekawie zatytułowane rozdziały zachęcają czytelnika do zgłębienia kroku po kroku wiedzy na temat m.in. historycznych ubiorów, korespondencji prowadzonej przez mieszkańców grodu, wymiany towarów czy przekazywanych z pokolenia  na pokolenie legend.
  • Mapka zamku w Muszynie (3000 egz.)
Mapa prezentuje m.in. plan zamku w Muszynie oraz mapę Muszyny i okolic. Ponadto publikacja zawiera podstawowe informacje o zamku w Muszynie oraz plan  opis zrekonstruowanej bryły zamku w XVI wieku wraz z opisem przeznaczenia i charakterystyki  poszczególnych pomieszczeń.
  • Zakładki do książek z motywami zamkowymi (3000 egz.)
Publikacje zostało przesłane 50 podmiotów w tym do 37 z Polski i 13 ze Słowacji.

        
                                                                            Wydawnictwo dla szkół                      Zakładki                               Mapka zamku

Fotografie pochodzą z archiwum Beneficjenta.
Więcej informacji o projekcie znajdą Państwo na stronach:  http://www.muszyna.pl/pl/53542/0/Poznajemy_zycie_codzienne_na_muszynskim_zamku.html i www.zamek.muszyna.pl